1. Ünite: Güneş Sistemi ve Tutulmalar
1. Bölüm: Güneş Sistemi
FB.6.1.1.1. Güneş Sistemindeki Gezegenleri Niteliklerine Göre Sınıflandırabilme
a) Güneş sistemindeki gezegenlerin niteliklerini belirler.
b) Güneş sistemindeki gezegenleri niteliklerine göre ayrıştırır.
c) Güneş sistemindeki gezegenleri niteliklerine göre gruplandırır.
ç) Güneş sistemindeki gezegenleri niteliklerine göre etiketler.
FB.6.1.1.2. Güneş Sistemi ile İlgili Bilimsel Model Oluşturabilme
a) Güneş sistemi ile ilgili model önerir.
b) Güneş sistemi ile ilgili hazırladığı modelini geliştirir.
2. Bölüm: Güneş ve Ay Tutulmaları
FB.6.1.2.1. Güneş ve Ay Tutulması ile İlgili Bilimsel Çıkarım Yapabilme
a) Güneş ve Ay tutulmasının niteliklerini tanımlar.
b) Güneş ve Ay tutulması ile ilgili topladığı verileri kaydeder.
c) Güneş ve Ay tutulmasını değerlendirir.
FB.6.1.2.2. Güneş ve Ay Tutulması ile İlgili Bilimsel Model Oluşturabilme
a) Güneş ve Ay tutulması ile ilgili model önerir.
b) Güneş ve Ay tutulması ile ilgili modelini geliştirir.
2. Ünite: Kuvvetin Etkisinde Hareket
1. Bölüm: Bileşke Kuvvet
FB.6.2.1.1. Bir Cisme Etki Eden Aynı Doğrultudaki Kuvvetler Arasındaki İlişkileri Yapılandırarak Bileşke Kuvveti Yapılandırabilme
a) Bir cisme etki eden aynı doğrultudaki kuvvetleri inceleyerek aralarındaki mantıksal ilişkileri ortaya koyar.
b) Bir cisme etki eden aynı doğrultudaki kuvvetler arasındaki ilişkileri yapılandırarak bileşke kuvveti açıklar.
FB.6.2.1.2. Dengelenmiş ve Dengelenmemiş Kuvvetlerin Etkisi Altındaki Bir Cismin Hareketine Yönelik Deney Yapabilme
a) Dengelenmiş ve dengelenmemiş kuvvetlerin bir cismin hareketine etkisini gösteren deney düzeneği tasarlar.
b) Dengelenmiş ve dengelenmemiş kuvvetlerin bir cismin hareketine etkisini analiz eder.
2. Bölüm: Sabit Süratli ve Sabit Hızlı Hareket
FB.6.2.2.1. Sürat ve Hız Kavramlarını Karşılaştırabilme
a) Sürat ve hız kavramlarına ilişkin özellikleri belirler.
b) Sürat ve hız kavramlarına ilişkin benzerlikleri listeler.
c) Sürat ve hız kavramlarına ilişkin farklılıkları listeler.
3. Ünite: Canlılarda Sistemler
1. Bölüm: Bitki ve Hayvanlarda Üreme, Büyüme ve Gelişme
FB.6.3.1.1. Eşeyli ve Eşeysiz Üremeyi Karşılaştırabilme
a) Eşeyli ve eşeysiz üreme ile ilgili özellikleri belirler.
b) Eşeyli ve eşeysiz üreme ile benzerlikleri listeler.
c) Eşeyli ve eşeysiz üreme ile ilgili farklılıkları listeler.
FB.6.3.1.2. Bitkilerde Üreme, Büyüme ve Gelişme Hakkında Bilimsel Çıkarım Yapabilme
a) Bitkilerde üreme, büyüme ve gelişmeye etki eden temel faktörleri tanımlar.
b) Bitkilerde üreme, büyüme ve gelişmeye etki eden temel faktörlere ilişkin topladığı verileri kaydeder.
c) Bitkilerde üreme, büyüme ve gelişmeye etki eden temel faktörlere ilişkin verileri değerlendirir.
FB.6.3.1.3. Tohumun Çimlenmesine Etki Eden Faktörlere İlişkin Hipotez Oluşturabilme
a) Tohumun çimlenmesine etki eden faktörleri tanımlar.
b) Tohumun çimlenmesine etki eden faktörlerin neden sonuç ilişkilerini belirler.
c) Tohumun çimlenmesine etki eden faktörlere ait değişkenleri belirler.
ç) Tohumun çimlenmesine etki eden faktörlere ait belirlediği değişkenleri kontrol eder.
d) Tohumun çimlenmesine etki eden faktörlere ait önerme sunar.
FB.6.3.1.4. Hayvanlarda Üreme, Büyüme ve Gelişme Hakkında Bilimsel Çıkarım Yapabilme
a) Hayvanlarda üreme, büyüme ve gelişmeye etki eden temel faktörleri tanımlar.
b) Hayvanlarda üreme, büyüme ve gelişmeye etki eden temel faktörlere ilişkin topladığı verileri kaydeder.
c) Hayvanlarda üreme, büyüme ve gelişmeye etki eden temel faktörlere ilişkin verileri değerlendirir.
FB.6.3.1.5. İnsanda Üremeyi Sağlayan Yapı ve Organlar Arasındaki İlişkileri Çözümleyebilme
a) İnsanda üremeyi sağlayan yapı ve organları poster/şema üzerinde belirler.
b) İnsanda üremeyi sağlayan yapı ve organlar arasındaki ilişkileri belirler.
2. Bölüm: Denetleyici ve Düzenleyici Sistemler
FB.6.3.2.1. Sinir Sisteminin Görevlerini Model Üzerinde Gözlemleyebilme
a) Sinir sisteminin özelliklerini tanımlar.
b) Sinir sistemini model üzerinde inceler.
c) Sinir sisteminin görevlerini açıklar.
FB.6.3.2.2. İç Salgı Bezlerinin Vücut İçin Önemini Yapılandırabilme
a) İç salgı bezlerini inceleyerek mantıksal ilişkiler ortaya koyar.
b) İç salgı bezlerinin vücut için önemini uyumlu bir bütün olarak açıklar.
FB.6.3.2.3. Çocukluktan Ergenliğe Geçişte Oluşan Bedensel ve Ruhsal Değişimleri Genelleyebilme
a) Çocukluktan ergenliğe geçişte oluşan değişimler hakkında bilgi toplar.
b) Çocukluktan ergenliğe geçişte oluşan değişimlerden ortak olanları belirler.
c) Çocukluktan ergenliğe geçişte oluşan değişimlerden ortak olmayanları belirler.
ç) Çocukluktan ergenliğe geçişte oluşan değişimlerle ilgili örüntüler üzerinden genellemede bulunur.
FB.6.3.2.4. Denetleyici ve Düzenleyici Sistemlerin Sağlığı İçin Yapılması Gerekenlerle İlgili Bilgi Toplayabilme
a) Denetleyici ve düzenleyici sistemlerin sağlığı ile ilgili bilgiye ulaşmak için kullanacağı araçları belirler.
b) Denetleyici ve düzenleyici sağlığı hakkında bilgiler bulur.
c) Denetleyici ve düzenleyici sağlığı konusunda bulduğu bilgileri doğrular.
ç) Denetleyici ve düzenleyici sağlığı konusunda ulaştığı bilgileri kaydeder.
4. Ünite: Işığın Yansıması ve Renkler
1. Bölüm: Işığın Yansıması
FB.6.4.1.1. Işığın Farklı Yüzeylerdeki Yansıma Olaylarına İlişkin Bilimsel Çıkarım Yapabilme
a) Işığın farklı yüzeylerdeki yansıma olaylarının niteliklerini tanımlar.
b) Işığın farklı yüzeylerdeki yansıma olayları ile ilgili topladığı verileri kaydeder.
c) Işığın farklı yüzeylerdeki yansımasını düzgün ve dağınık yansıma olarak değerlendirir.
FB.6.4.1.2. Işığın Yansımasında Gelen Işın, Yansıyan Işın ve Yüzeyin Normali Arasındaki İlişkiyi Kanıt Kullanarak Açıklayabilme
a) Işığın yansımasına ilişkin deneysel verileri kaydeder.
b) Işığın yansımasına ilişkin veri setleri oluşturur.
c) Işığın yansımasına dair topladığı verilere dayalı açıklama yapar.
2. Bölüm: Aynalar
FB.6.4.2.1. Günlük Hayattaki Ayna Çeşitlerine İlişkin Bilimsel Çıkarım Yapabilme
a) Ayna çeşitlerinin niteliklerini deneyerek tanımlar.
b) Ayna çeşitlerini kullanarak özelliklerine yönelik topladığı verileri kaydeder.
c) Günlük yaşamdaki aynaları düz, çukur ve tümsek ayna olarak özelliklerine göre değerlendirir.
3. Bölüm: Işığın Soğurulması
FB.6.4.3.1. Işığın Madde ile Etkileşimi Sonucunda Soğurulabileceğini Gözlemleyebilme
a) Işığın madde ile etkileşimine yönelik nitelikleri tanımlar.
b) Işığın madde ile etkileşimine yönelik topladığı verileri kaydeder.
c) Işığın madde tarafından soğurulabileceğini elde ettiği veriler doğrultusunda açıklar.
FB.6.4.3.2. Beyaz Işığın Tüm Işık Renklerinin Bileşiminden Oluştuğuna İlişkin Bilimsel Çıkarım Yapabilme
a) Beyaz ışığı oluşturan nitelikleri tanımlar.
b) Beyaz ışığın oluşumuna ilişkin topladığı verileri kaydeder.
c) Beyaz ışığın oluşumuna dair verileri değerlendirir.
FB.6.4.3.3. Cisimlerin Siyah, Beyaz ve Renkli Görünmesinin Nedenini Gözlem Verileriyle Açıklayabilme
a) Cisimlerin siyah, beyaz ve renkli görünmesine yönelik nitelikleri tanımlar.
b) Cisimlerin siyah, beyaz ve renkli görünmesine yönelik verileri kaydeder.
c) Cisimlerin siyah, beyaz ve renkli görünmesine yönelik verileri açıklar.
FB.6.4.3.4. Güneş Enerjisinin Günlük Hayat ve Teknolojideki Yenilikçi Uygulamalarına İlişkin Eleştirel Düşünebilme
a) Güneş enerjisinin günlük yaşam ve teknolojideki yenilikçi uygulamalarına ilişkin fikirleri sorgular.
b) Güneş enerjisinin günlük yaşam ve teknolojideki yenilikçi uygulamalarına ilişkin akıl yürütür.
c) Güneş enerjisinin günlük yaşam ve teknolojideki yenilikçi uygulamalarına ilişkin ulaştığı çıkarımları yansıtır.
5. Ünite: Maddenin Ayırt Edici Özellikleri
1. Bölüm: Isı ve Madde Etkileşimi
FB.6.5.1.1. Isı Etkisiyle Maddelerin Genleşip Büzüleceğine Yönelik Bilimsel Gözleme Dayalı Tahmin Edebilme
a) Ön bilgi ve deneyimiyle maddelerin genleşip büzüleceğine yönelik önerme oluşturur.
b) Gözleme dayalı olan ve olmayan günlük yaşam ile ilişkili önermeleri karşılaştırır.
c) Tahminlerini temellendirmek için gözlem verilerinden sonuç çıkarır.
ç) Günlük yaşam ile ilişkili gözlemlenmemiş duruma ilişkin tahminde bulunur.
d) Tahminlerin geçerliğini sorgular.
2. Bölüm: Maddenin Hâl Değişim Noktaları
FB.6.5.2.1. Maddelerin Erime, Donma ve Kaynama Noktasını Gösteren Deney Yapabilme
a) Maddelerin erime, donma ve kaynama noktasını gösteren deney tasarlar.
b) Deney ile ilgili ölçme ve veri analizi yapar.
3. Bölüm: Yoğunluk
FB.6.5.3.1. Yoğunluğa İlişkin Hesaplamalar Yaparak Bilimsel Veriye Dayalı Tahmin Edebilme
a) Yoğunluğa ilişkin verilere veya ön bilgilerine dayalı önerme oluşturur.
b) Yoğunluğa ilişkin veriye dayalı ve dayalı olmayan önermeleri karşılaştırır.
c) Yoğunluğa ilişkin hesaplama ve tahmin yapar.
ç) Tahminlerin geçerliğini sorgular.
FB.6.5.3.2. Deneyler Sonucunda Çeşitli Maddelerin Yoğunluklarına İlişkin Tümdengelimsel Akıl Yürütebilme
a) Çeşitli maddelerin yoğunluklarına ilişkin hipotezler kurarak test eder.
b) Geçerli hipotezleri yeni durumları açıklamak için kullanır.
FB.6.5.3.3. Suyun Katı ve Sıvı Hâllerine Ait Yoğunlukları Karşılaştırarak Bu Durumun Canlılar İçin Önemi Hakkında Bilimsel Çıkarımlar Yapabilme
a) Suyun katı ve sıvı hâlleri ile ilgili nitelikleri açıklar.
b) Suyun katı ve sıvı hâllerine ait yoğunlukları ile ilgili topladığı verileri kaydeder.
c) Suyun katı ve sıvı hâllerine ait yoğunluk farkının canlılar için önemli olduğunu değerlendirir.
FB.6.5.3.4. Yoğunluk ile İlgili Bilimsel Model Oluşturabilme
a) Yoğunluk ile ilgili model önerir.
b) Yeni kanıtlarla modeli yeniler.
6. Ünite: Elektriğin İletimi ve Direnç
1. Bölüm: Elektriğin İletimi
FB.6.6.1.1. Maddelerin Elektriği İletme Durumlarını Gösteren Deney Yapabilme
a) Maddelerin iletme durumlarını test etmek için elektrik devresi kurar.
b) Deney sonucuna göre maddelerin elektrik iletme durumları ile ilgili analiz yapar.
2. Bölüm: Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler
FB.6.6.2.1. Elektrik Devresindeki Ampulün Parlaklığının Bağlı Olduğu Değişkenleri Belirlemeye Yönelik Deney Yapabilme
a) Elektrik devresindeki ampulün parlaklığının bağlı olduğu değişkenleri belirleyebilecek bir deney tasarlar.
b) Ampulün parlaklığının bağlı olduğu değişkenlere yönelik ölçüm yaparak analiz eder.
FB.6.6.2.2. Ayarlanabilir Direncin Ampulün Parlaklığına Etkilerine Yönelik Çıkarım Yapabilme
a) Reosta kullanarak elektriksel direnci belirler.
b) Direncin değişkenliğini dikkate alarak topladığı verileri kaydeder.
c) Ampulün parlaklığı üzerinde elektriksel direncin etkili olduğunu değerlendirir.
7. Ünite: Sürdürülebilir Yaşam ve Etkileşim
1. Bölüm: Biyoçeşitlilik
FB.6.7.1.1. Biyoçeşitliliğin Doğal Yaşam İçin Önemini Sorgulayabilme
a) Biyoçeşitliliğin doğal yaşam için önemini tanımlar.
b) Biyoçeşitliliğin doğal yaşam için önemine ilişkin sorular sorar (5N1K).
c) Biyoçeşitliliğin doğal yaşam için önemi konusunda bilgi toplar.
ç) Biyoçeşitliliğin doğal yaşam için önemi konusunda toplanan bilgilerin doğruluğunu değerlendirir.
d) Biyoçeşitliliğin doğal yaşam için önemi konusunda toplanan bilgiler üzerinde çıkarım yapar.
FB.6.7.1.2. Biyoçeşitliliği Tehdit Eden Faktörleri Araştırma Verilerine Dayalı Tahmin Edebilme
a) Biyoçeşitliliği tehdit eden faktörler konusunda ön bilgilere dayalı önerme oluşturur.
b) Biyoçeşitliliği tehdit eden faktörler konusunda veriye dayalı olan ve dayalı olmayan önermeleri karşılaştırır.
c) Biyoçeşitliliği tehdit eden faktörler konusunda tahminde bulunur.
ç) Biyoçeşitliliği tehdit eden faktörler konusunda tahminlerin geçerliğini sorgular.
2. Bölüm: İnsan ve Çevre Etkileşimi
FB.6.7.2.1. Isınma Amaçlı Yakıt Kullanımının İnsan ve Çevre Üzerine Etkilerini Tartışabilme
a) Isınma amaçlı yakıt kullanımının insan ve çevre üzerine etkisine yönelik mantıksal temellendirme yapar.
b) Isınma amaçlı yakıt kullanımının insan ve çevre üzerine etkisine yönelik mantıksal çelişkileri tespit eder.
c) Isınma amaçlı yakıt kullanımının insan ve çevre üzerine etkisi konusunda geçerli fikirleri kabul eder.
FB.6.7.2.2. Yakın Çevresindeki veya Ülkemizdeki Bir Çevre Problemine İlişkin Çözüm Üretebilme
a) Yakın çevresindeki veya ülkemizdeki bir çevre sorununu yapılandırır.
b) Yakın çevresindeki veya ülkemizdeki bir çevre sorununu özetler.
c) Yakın çevresindeki veya ülkemizdeki bir çevre sorununa yönelik veriye dayalı tahmin eder.
ç) Yakın çevresindeki veya ülkemizdeki bir çevre sorununa yönelik önermeler üzerinden akıl yürütür.
d) Yakın çevresindeki veya ülkemizdeki bir çevre sorununun çözümüne ilişkin değerlendirme yapar.
